'Zorg dat de werkvloer er iets aan heeft': Smart Welding Factory

Pps-activiteiten #Mkb #Fieldlab #Infrastructuur #Artikel

Jeroen Wevers is projectleider bij Stichting LAC Hengelo, een van de partijen achter de Smart Welding Factory. 

Jullie PPS rond lasautomatisering is ontstaan vanuit de behoefte van bedrijven in de maakindustrie. Welke behoefte was dat? 
“Lasrobots kunnen productieprocessen enorm versnellen: wat je anders in twee weken maakt, maakt een robot bij wijze van spreken in twee minuten. Maar dan moet je die robot wel optimaal inzetten en daar gaat het soms mis. Dat zit niet in de hardware, maar in een gebrek aan kennis en kunde binnen het bedrijf over de implementatie van geautomatiseerde lasprocessen. De lasrobot staat er wel, maar de hele keten die erbij hoort, is nog niet goed ingericht. Er is meer kennis en kunde nodig.” 

En dat heeft tot de geboorte van het fieldlab geleid? 
“Dat, en de wil van bedrijven om samen de innovatie te versnellen. In het fieldlab is een testfaciliteit waar we onderzoek doen naar de vragen van partnerbedrijven. We hebben bijvoorbeeld voor een klein bedrijf onderzocht of het mogelijk is met een robotinstallatie werk uit lagelonenlanden terug te halen.” 

Hoe raakte het onderwijs erbij betrokken? 
“Gaandeweg kwamen we tot de conclusie dat er ook beter opgeleid moet worden: in het mbo, hbo en zelfs op universitair niveau. We hebben bijvoorbeeld een lespakket met basiskennis ontwikkeld waarmee mensen nu in zeven regionale skillslabs tot lasrobotprogrammeur worden opgeleid. Naast skillslabs en het fieldlab hebben we overigens ook living labs, dat zijn regionale groepen waarin we bedrijven met onderwijsinstellingen laten samenwerken aan vragen die in die regio leven.” 

Kan iedere mkb’er bij een van die labs terecht? 
“Ja, mits je niet alleen komt halen, maar ook komt brengen. Wij willen dat iedere partner een toegevoegde waarde heeft. Dan ontstaat er samenwerking.” 

Wat maakt een PPS aantrekkelijk voor het mkb? 
“Als PPS moet je jezelf zien te onderscheiden. Wij doen dat door ons te richten op programmeren en automatiseren. Daarmee ontzorgen we bedrijven. Het allerbelangrijkste is dat je inhoudelijk iets concreets te bieden hebt; dat de werkvloer er daadwerkelijk iets aan heeft. Onze projecten duren vaak maar drie maanden tot een half jaar, al vinden ze wel plaats binnen een groter geheel. Wij zijn geen praatgroep die een opleidingsprogramma promoot, wij ontwikkelen concrete zaken waar we bedrijven mee helpen. Zien we hiaten in ontwikkelingen, dan springen wij erin en de ontwikkelde kennis geven we door. Je ziet dat onze werkzaamheden door de jaren heen verschuiven; we gaan nu meer richting ICT. Zo blijven we meerwaarde bieden richting het mkb.” 

Hoe bereiken jullie het mkb? 
“Bedrijven die zelf al op de strategische agenda hebben staan dat ze met lasautomatisering verder willen, weten ons wel te vinden. Maar om andere mkb’ers te bereiken, is accountmanagement en relatiemanagement belangrijk. Daarvoor gebruiken wij bijvoorbeeld ook de kanalen van brancheorganisaties zoals de Metaalunie en FME.” 

Hoe pakken jullie dat aan?  
“Afspraken maken en die nakomen, daarmee bouw je een vertrouwensband op. En eerlijk zijn. Soms betekent dit dat je nee moet zeggen. Dat zij dan zo.” 

Tip 
“Laat bedrijven regionaal samenwerken. Daar ligt meer vertrouwen, daar hebben bedrijven sneller aansluiting met elkaar en willen ze makkelijker kennis delen.” 

Dit portret is onderdeel van een reeks portretten van publiek private samenwerkingen (pps) die koploper zijn in het bereiken van én bovendien meerwaarde bieden voor mkb-bedrijven. Het mkb is de groeimotor van de Nederlandse economie. Van de ruim 10.000 partners van pps is 80% mkb. Tegelijkertijd werkt het overgrote deel ervan (96%) nog helemaal niet samen met het onderwijs. Dat is een gemiste kans, omdat door samen te werken zoveel - letterlijke en figuurlijke - winst valt te behalen. Deze kleine(re) bedrijven moeten het juist hebben van samenwerking om hun personeelsbestand up to date te houden en nieuw talent aan trekken en te behouden. Of bijvoorbeeld te profiteren van innovaties op het gebied van duurzaamheid en digitalisering. Want als klein bedrijf kun je dat niet allemaal zelf organiseren. Daarom werkt Katapult in 2020 en 2021, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, aan het actiever betrekken van mkb-bedrijven bij een voor hen relevante pps. Om als pps te leren hoe je het mkb het beste kunt bereiken en bedienen hebben we de koplopers naar hun ervaringen gevraagd.