'Bouw door op wat er is': Plant of the Future

Pps-activiteiten #Mkb #Chemie #Mbo-initiatief #Infrastructuur #Artikel

René ter Voort is senior projectmanager van de Plant of the Future voor de procesindustrie. Hans Wentink is collegedirecteur bij STC Group, een van de initiatiefnemers van deze PPS. 

Plant of the Future, dat klinkt futuristisch. Wat heeft de gemiddelde mkb’er daar te zoeken? 
René: “De Plant of the Future volgt de trends in de industrie en daar krijg je als mkb’er natuurlijk ook mee te maken. Als je een scholingsvraag hebt die wordt gedragen door meerdere mkb’ers of door grote bedrijven, dan spelen wij daarop in met opleiding en scholing in de oefenfabriek. Een voorbeeld is de trend naar predictive maintenance, daar kan het mkb veel profijt van hebben. Mensen die in predictive maintenance zijn geschoold, kunnen bij een groot bedrijf zoals Shell aan de slag, maar ook bij een mkb-bedrijf dat daar onderhoud pleegt.” 

Welke human capital-vragen zien jullie bij het mkb in de procesindustrie? 
Hans: “Er is een fors tekort aan technisch opgeleid personeel en daarbij trekt het mkb ten opzichte van grote bedrijven– de ‘assethouders’  – in veel gevallen aan het kortste eind. Daar komt bij dat kleinere partijen niet zijn aangesloten bij samenwerkingsverbanden zoals Deltalinqs, die samen met het scholenveld heel proactief de scholingsbehoefte voor de grote assethouders regelen.” 

Weet het mkb jullie te vinden?  
Hans: “Het grotere mkb wel, dat is sterk gelieerd aan de grote assethouders. Voor het kleinere mkb is het een lastig verhaal. Die kleinere bedrijven zijn heel divers, en in tijden van hoogconjunctuur hebben ze weinig tijd en energie voor scholing en in tijden van laagconjunctuur weinig geld. Aan de andere kant missen ze de boot als ze nu niet investeren in scholing, want er gaat in de werkgelegenheid in deze omgeving echt wat bewegen door de energietransitie. Olie wordt steeds minder interessant. Op het moment dat de grote assethouders achter nieuwe technologieën gaan staan, komt alles in een stroomversnelling en zal het mkb moeten aanhaken. Wij zullen dan samen met het werkveld innovatief en snel moeten aanhaken op opleidings- en omscholingsbehoeftes.” 

Wat als een mkb-bedrijf met een concrete vraag bij jullie komt? 
René: “We staan ervoor open om meer vraaggestuurd te werken. Sowieso begint samenwerking vaak ad hoc. Daaruit kan een structurele relatie groeien, waarbinnen op gezette tijden samenwerking plaatsvindt.” 

Waar zijn jullie sterk in? 
Hans: “We beginnen niet steeds een nieuwe PPS, maar we plakken er iets aan vast en bouwen daarop door. Ook werken de deelnemende scholen onderling goed samen. Vroeger waren we concurrenten, nu zijn we collega’s. Dat heeft de PPS bewerkstelligd.” 

Wat zijn jullie ambities voor de toekomst? 
René: “Het mooie van een PPS is dat je steeds nieuwe richtingen aanboort. We denken nu bijvoorbeeld aan warmtepomptechnologie. De ervaringen daarmee zullen we toespitsen op een industriële applicatie, maar ook delen met het mkb en misschien wel met de consument. Daarnaast denken we aan geothermie (Brielle is de hotspot daarvoor) –, aan zonne-energie en wind (met tuinders als nieuwe doelgroep) en aan waterstof. Dat laatste gaan we aanbieden in het mbo, maar het is ook voor het mkb interessant.” 

Hoe krijgen jullie die mkb’ers dan de Plant for the Future in? 
Hans: “We gaan de online versie van de Plant of the Future uitbouwen: een digitale twin. Wekenlang op cursus gaan op locatie is niet meer van deze tijd. Op afstand lesgeven, vanuit een online context, blended learning, die kant willen we op. Dat kan helpen om de afstand tussen mkb en onderwijs te verkleinen.” 

Tip 
“Betrokkenheid van het mkb vergroten? Zet één of twee kartrekkers uit het mkb aan het span van de PPS. Dan verbreed je meteen aan de voorkant het palet.” 

Dit portret is onderdeel van een reeks portretten van publiek private samenwerkingen (pps) die koploper zijn in het bereiken van én bovendien meerwaarde bieden voor mkb-bedrijven. Het mkb is de groeimotor van de Nederlandse economie. Van de ruim 10.000 partners van pps is 80% mkb. Tegelijkertijd werkt het overgrote deel ervan (96%) nog helemaal niet samen met het onderwijs. Dat is een gemiste kans, omdat door samen te werken zoveel - letterlijke en figuurlijke - winst valt te behalen. Deze kleine(re) bedrijven moeten het juist hebben van samenwerking om hun personeelsbestand up to date te houden en nieuw talent aan trekken en te behouden. Of bijvoorbeeld te profiteren van innovaties op het gebied van duurzaamheid en digitalisering. Want als klein bedrijf kun je dat niet allemaal zelf organiseren. Daarom werkt Katapult in 2020 en 2021, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, aan het actiever betrekken van mkb-bedrijven bij een voor hen relevante pps. Om als pps te leren hoe je het mkb het beste kunt bereiken en bedienen hebben we de koplopers naar hun ervaringen gevraagd.