IntroductieTool: Hoe financier je verschillende soorten aanbod?TipsUit de praktijkOok interessant!

Hoe haal je business uit het mkb?

Grofweg zijn er drie manieren om als pps aanbod of activiteiten voor het mkb gefinancierd te krijgen:

  1. De ondernemer betaalt (‘in cash’)
  2. De ondernemer draagt in uren/inzet bij (‘in kind’)
  3. Een externe financier, zoals een subsidiegever, betaalt voor de aan het mkb geleverde waarde.

De eerste optie is vaak ingewikkeld. De ervaring wijst uit dat kleine en middelgrote bedrijven niet snel betalende klanten van een pps worden. Toch laten voorbeelden zoals dat van TechForFuture zien dat het mogelijk is, mits de pps echt van waarde is en inspeelt op de behoeften van de mkb’er. 

Vaak vragen pps’en nog geen vergoeding als hun aanbod nog in de ontwikkelfase is. Ze willen het aanbod eerst testen en valideren. Maar dat maakt het wel lastiger om in een latere fase alsnog een vergoeding te vragen.

Kijkend naar de verschillende typen aanbod kunnen we stellen dat het makkelijker wordt om mkb’ers een vergoeding te vragen naarmate het product of de dienst vooraf duidelijker af te bakenen en concreet te maken is. In de praktijk gaat het dan vaak om innovatie- en onderzoeksprojecten of opleidingen en modules.

Tool: Hoe financier je verschillende soorten aanbod?

Onderzoeks- of innovatieproject

In cash / in kind / externe financiering
Voor onderzoeks- of innovatieprojecten vragen pps’en meestal wel een bedrag aan de mkb’er. Zo betaalt een ondernemer bij CHILL lab-uren en is het ook bij TechForFuture heel gebruikelijk om een vergoeding te betalen. Toch geldt dit niet bij alle onderzoeks- en innovatieprojecten. Zeker als er sprake is van intensieve samewerking of co-creatie wordt een bijdrage in uren vaak als investering beschouwd. "Voorheen vroegen we per ondernemer een bedrag, maar na verloop van tijd bleek dat ze allemaal dachten: ik vind het wel veel geld. Inmiddels investeren ondernemers in uren en zoeken we bij sommige grote projecten naar externe funding, vaak subsidiegelden uit de regio” (Martin Snijder, Cleantech Center).

Opleidingen of modules

In cash
Voor onderwijsactiviteiten zoals opleidingen of modules wordt door mkb’ers over het algemeen betaald. Een voordeel ten opzichte van commerciële opleiders is dat afname via een pps dikwijls voordeliger is. Soms vragen pps’en eveneens een bedrag aan de cursist die het programma doorloopt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij Make IT Work.

Learning community en netwerk

In kind / externe financiering / soms in cash
Deelname aan een leergemeenschap of netwerk vraagt vanzelfsprekend tijd en inzet. Zo stelt de Smart Welding Factory als voorwaarde voor deelname aan hun labs: “Je mag komen halen, maar dan moet je ook komen brengen. Wij willen dat iedere partner een toegevoegde waarde heeft. Dan ontstaat er samenwerking.”

Een enkele pps slaagt erin ook financiële bijdragen te vragen: “Wanneer je je als bedrijf aansluit bij NexTechnician betaal je een vaste financiële bijdrage en stel je leermeesteruren beschikbaar.” Ook bij Topcentrum E-commerce dragen bedrijven zowel bij in geld als in tijd.

Veel hangt ook af van financiering van andere partijen. Zo haalt NextTechnician cofinanciering op bij brancheverenigingen, gemeenten en Europese subsidiegevers (EFRO). Voor de verduurzaming kijkt deze pps of de regeling SLIM (LLO) kan bijdragen. Joop Hazeleger (Tech4Food) vat de ervaringen van veel pps’en samen als hij zegt: “Het hangt van subsidies en in kind-bijdragen aan elkaar.” 

Tips

  • Zoek creatieve oplossingen om de kosten laag te houden. CIVIL ontwikkelt zijn modules bijvoorbeeld zo dat er tijdens de uitvoering makkelijk wat maatwerk in te brengen is. Frank Theeuwen: “Een mkb’er wil wel maatwerk, maar wil daar bijna niks voor betalen.”
  • Wees niet té voorzichtig met het vragen van een financiële bijdrage. Geen geld is geen commitment, waarschuwt een deel van de pps’en en ervaringsdeskundigen. “Laat het mkb zelf meebetalen. Dan neemt iedereen elkaar de maat en gaan alle partijen harder lopen.” (Alexander Jansen, Tech for Future). 
  • Onderzoek of je aanbod door digitalisering aantrekkelijker wordt voor het mkb. Plant of the Future bouwt aan een digitale twin, zegt Hans Wentink: “Wekenlang op cursus gaan op locatie is niet meer van deze tijd. Op afstand lesgeven, vanuit een online context, blended learning, die kant willen we op. Dat kan helpen om de afstand tussen mkb en onderwijs te verkleinen.”
  • Kijk of je kunt standaardiseren. “Wij deden eerst alles op maatwerk- en offertebasis. Fijn voor de klant, maar veel werk voor ons. Nu bieden we vier vastomlijnde pakketten aan waarmee we tachtig, negentig procent van de vragen afdekken. Willen bedrijven toch maatwerk, dan kan dat; het is alleen duurder.” (Cyriel Mentink, CHILL)

Uit de praktijk

Bij de IT-omscholingstrajecten van Make IT Work weten mkb’ers (en cursisten!) precies wat ze kopen. Ronald Kleijn: “Wij bieden iets waar het mkb op zit te wachten en daar vragen we niet veel geld voor: duizend euro van de cursist en zesduizend van de werkgever. Dat is nog steeds een hoop geld voor een mkb’er, maar dan heb je wel een medewerker geworven, gematcht en omgeschoold. (...) En alle partijen betalen mee, want als één partij er vrijblijvend in zit, werkt het niet. Iedereen moet wat aan de samenwerking hebben en iedereen moet ook pijn hebben als het een keer niet lukt. Win-win is lose-lose. Dat gevoel van urgentie heb je nodig.”

Lees meer over de aanpak van Make IT Work.

Ook interessant!