Toolbox Gender Include IT: alle tools om vrouwen in de ICT te houden

Pps-activiteiten #ICT #Tool #Artikel

De trend van de afgelopen jaren laat zien dat steeds meer meisjes en vrouwen voor een STEM-studie (Science, Technology, Engeneering, Mathematics) kiezen, een goed teken. Maar als deze technisch opgeleide vrouwen eenmaal het technische werkveld betreden, verlaten ze het significant eerder dan hun mannelijke collega’s. Vooral de ICT kampt met dit probleem. Als antwoord op deze uitdaging is de Toolbox Gender Include IT ontwikkeld, die organisaties handvatten geeft om gender inclusiever te werken.

“We hopen dat de toolbox ertoe bijdraagt dat ICT-opleidingen en -bedrijven gaan inzien dat de uitstroom van vrouwen geen wetmatigheid is, maar dat ze die kunnen beperken”, vertelt dr. Sjiera de Vries, lector Sociale Innovatie bij Windesheim. Ze vertelt over de rare tegenstrijdigheid in de ICT die de aanleiding was voor het ontwikkelen van de toolbox. “Enerzijds is er een groot personeelstekort, waardoor de sector en de overheid fors investeren in campagnes om jongeren, en met name meisjes, te interesseren voor een loopbaan in de ICT. Anderzijds blijkt dat veel mensen, waaronder veel vrouwen, de sector weer verlaten. Dat is dweilen met de kraan open.”

Oorzaken voor uitstroom
De reden voor het vertrek van veel vrouwen uit de ICT-sector hebben de makers van de toolbox ook duidelijk in beeld. “We hebben vooral gekeken waarom vrouwen die wel voor de ICT gekozen hebben, weer vertrekken. Dat heeft een aantal redenen. De eerste oorzaak is dat mensen zich thuis willen voelen op hun werkplek en dat is voor vrouwen in de ICT niet vanzelfsprekend.” De Vries doelt op de omgangsvormen in de voornamelijk mannelijke sector die daardoor niet altijd even vrouwvriendelijk zijn.

Een tweede oorzaak die ze aandraagt voor de uitstroom van technische vrouwen in de ICT, is in hoeverre de werkplek rekening houdt met de voorwaarden van werknemer om goed te kunnen functioneren. “Is er bijvoorbeeld ruimte om werk en zorgtaken te combineren? Het is voor veel vrouwen, en ook mannen, belangrijk om naast hun werk tijd te hebben om voor hun kinderen, oude ouders of zieke partner te zorgen. Deeltijdwerk is in de ICT nog steeds niet ingeburgerd, dus dat maakt het lastig.”

De derde reden is dat ICT niet goed past in bestaande vrouwelijke stereotypen. De Vries: “dat heeft onder andere als gevolg dat vrouwen niet snel voor ICT kiezen, maar ook dat hun kwaliteiten op dat gebied niet snel herkend worden. Hierdoor worden ze bijvoorbeeld vaak onder hun niveau ingezet en krijgen ze minder waardering. Dat stimuleert niet en heeft een negatief effect op hun professionele zelfvertrouwen. Ze gaan twijfelen aan zichzelf, en dat is een vierde belangrijke oorzaak van uitstroom.”

Hulp van de toolbox
Genoeg oorzaken om te bestrijden en dat is precies waar de toolbox Gender Include IT bij helpt: de uitstroom van vrouwen in de ICT beperken. Dat is niet alleen gunstig voor de vrouwelijke professionals, maar voor alle ICT-medewerkers. De suggesties in de toolbox zijn er namelijk op gericht om ICT-opleidingen en ICT-bedrijven meer inclusief te maken voor een brede groep mensen. Er is bijvoorbeeld een tool om het arbobeleid beter te laten aansluiten op een gemengd personeelsbestand en een tool over het inrichten van een leeromgeving waarin zowel vrouwen als mannen zich thuis voelen. Dat zou de sector ten goede komen: uit de achtergrondinformatie die de toolbox ook geeft, blijkt dat die nog steeds kampt met grote tekorten. De Vries: “De doelgroep verandert en de ICT-werkomgeving moet mee veranderen, maar dat gaat nu te langzaam. Daarom haken veel vrouwen en overigens ook mannen af, de huidige manier van werken is gewoon niet meer passend.”

Veelbelovende testfase
De toolbox Gender Include IT wil die verandering zo toegankelijk mogelijk maken. Om die reden is de toolbox zo opgezet dat er zonder ondersteuning mee gewerkt kan worden. De testfase was veelbelovend. De Vries: “De bedrijven en opleidingen die de toolbox hebben getest geven aan dat ze veel meer inzicht hebben gekregen in waarom vrouwen de ICT verlaten of zich er niet prettig voelen. En nog belangrijker: ze hebben meer zicht gekregen op wat ze ertegen kunnen doen. Niet dat ze nu een blauwdruk hebben overigens, de tools geven aan hoe je actie kunt ondernemen, maar bieden ook ruimte om die acties aan te passen aan de eigen specifieke situatie. Dus ja, de resultaten van de testfase waren positief, maar we zagen ook dat het voor de meeste bedrijven nog niet vanzelfsprekend is om te werken aan genderinclusie en diversiteit. Ook praten over de eigen rol in het veranderen van denkpatronen en het daarmee in stand houden van personeelskrapte is men niet gewend. We hebben nog wel een weg af te leggen.”

De toolbox is een product van TechYourFuture, Windesheim en Saxion en kan zonder kosten door iedereen worden gebruikt. De toolbox is hier te vinden.