Kom op jongens, zoek elkaar op!

Ontmoeting #Mkb #Nieuws #Katapultdag-2024

Thuis werken is de norm. En dus vieren we tien jaar publiek privaat samenwerken niet in een vol Media Plaza, tussen inspiratiesessies heen en weer hoppend met een hapje, drankje en elkaar op de schouder tikkend ‘spreken-wij-elkaar-straks-nog-even?’; maar zitten we zoals we dat tegenwoordig gewend zijn achter ons eigen scherm. De online ontmoeting tussen onderwijs, overheid en bedrijfsleven heeft gelukkig wel een feestelijk tintje.

Met een vertrouwde Harm Edens, die in zijn rol als tafelheer de aangeschoven gasten opgewekt het hemd van het lijf vraagt. Want vertel, tien jaar publiek privaat samenwerken, wat levert dat nou op? Marjolein ten Hoonte, Randstad groep hoeft niet lang na te denken: “Dat je laat zien dat je op 83.000 plekken publiek privaat kunt samenwerken en je daarbij iets bereikt voor zowel student als bedrijf. Maar tegelijkertijd is dat aantal nog maar een fractie van het totaal. Uitbreiden is de volgende stap. Dus doe mee aan dit experiment dat inmiddels geen experiment meer is.” Hans de Jong, Philips Nederland denkt dat opschalen geen enkel probleem is “Het lijkt wel of het netwerk een zelf-vermenigvuldigend organisme is geworden, dat met relatief weinig regie blijft doorgroeien. Volgens mij hebben we de formule te pakken waarop we kunnen doorbouwen, dat is belangrijk voor de toekomst.” 

Edens: “Ja en toen kwam maart en lag alles stil. Wat nu?” Ten Hoonte: “De onkwetsbaarheid van de wereld is van ons afgevallen. Daardoor voelen we ons meer verantwoordelijk en dat dient Katapult. We noemen het ineens ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ maar dat is natuurlijk gewoon goed ondernemen. Dat lijkt me een opsteker.” 

Nieuwe vormen en kansen voor het mkb 
We waren nog maar net bekomen van de eerste of we zitten alweer in een tweede lock down. Wat is het effect daarvan op bedrijven? Jacco Vonhof, MKB Nederland hoort meer verhalen van ondernemers die nu geen geld verdienen dan hem lief is: “We staan voor grote en ingewikkelde vraagstukken, een uitweg vinden lukt je niet alleen. De enige oplossing om uit de crisis te komen is door de handen ineen slaan.” Daar liggen kansen voor samenwerking met het onderwijs zou je zeggen. Dus hoe krijgen we dat lage cijfer van slechts 5% hbo-studenten dat deelneemt aan een pps omhoog? Vonhof: “Ondernemers vinden het lastig om hun vraag aan het onderwijs te formuleren. Daar willen wij als overkoepelende branche-organisatie een rol in spelen.” Maurice Limmen, Vereniging Hogescholen: “Ja dat proberen we nu goed op elkaar af te stemmen. Zodat we als hbo-instelling zeker weten dat een vraag vanuit het bedrijfsleven ook echt het algemeen nut van de branche dient, en niets slechts ten gunste is van een enkele onderneming.” 

Focco Vijselaar, ministerie van EZK bevestigt de kracht van nauwkeurige afstemming tussen onderwijs en bedrijfsleven: “Het letterlijk bij elkaar brengen van vraag en aanbod, dat werkt in de praktijk. Digitale Werkplaatsen zijn daar prachtige voorbeelden van. De ondernemer krijgt praktische hulp, de student relevante werkervaring. Dat is een mooi voorbeeld van opschaling.”

Nieuwe vormen en kansen voor het onderwijs
Wat betekenen al die veranderingen voor het onderwijs? Doekle Terpstra, Techniek Nederland denkt dat hybride docentschap bepalend is voor de toekomst: “De hybride docent is nu nog een uitzondering maar dat moet de norm worden. De ontwikkelingen gaan gewoon te snel. Onderwijs hoort in de samensmelting tussen de twee werelden plaats te vinden. Durf het aan om het te faciliteren!” Limmen knikt instemmend maar ziet daarnaast winst op andere terreinen: “We moeten bewust investeren in praktijkgericht onderwijs. We hebben richting nodig omdat we geen idee hebben welke banen er in de toekomst nodig zijn. Daar worden heel veel mensen nerveus van.”

Laura Polder, hybride docent gelooft in het zetten van kleine stappen. “Scholen kunnen zelf prima beoordelen wat ze binnen hun mogelijkheden kunnen realiseren. Begin klein en praktisch. Werk samen met andere partijen.” Hoe zit het met pedagogiek en didactische vaardigheden, is daar geen diploma voor vereist? Polder: “Nee, niet altijd. We hebben bijvoorbeeld het vak schuldhulpverlening. Ik heb fantastische collega’s die al heel lang schuldhulpverlener zijn. Zij kunnen honderd keer beter dan ik uitleggen wat schuldhulpverlening inhoudt. Dus laten we samenwerken.” Limmen: “Als we geloven in dat concept dan zullen we dat ook met elkaar moeten doen.”

Reflectie en vooruit kijken
Wessel en Aaron waren student tijdens de opnames van de Katapultexpeditie. Wat valt ze op aan onderwijs en bedrijfsleven?
Wessel: “Bedrijven zoeken de samenwerking op maar scholen zijn vastgeroest, daar zit geen groei. Ik heb de hoop dat daar nu verandering in komt. Leerkrachten leren hun leerlingen om te leren maar ze vergeten zelf hoe ze dat moeten doen. Corona bracht de noodzaak om het lessysteem op de schop te gooien. Daar ben ik blij om.” Aaron: “Alle ontwikkelingen ten spijt vraagt de werkelijkheid nog steeds om CV’s. Maar hoe moet je je CV vullen als je niet de kans krijgt om ergens ervaring op te doen? Ik hoop dat daar verandering in komt.”

Hans de Jong sluit de bijeenkomst af: “Uit alles van deze middag blijkt dat je over de grenzen moet kijken van je eigen domein. Bij het onderwijs is dat blijkbaar nog moeilijk, daar moeten we ze bij helpen. Soms is een zetje geven voldoende. Daar is vertrouwen voor nodig. We hebben bij Katapult inmiddels zoveel ervaring en vertrouwen dat ik zeg: ga het gewoon doen!”