‘Bied mkb’ers betrokkenheid zonder directe verplichtingen vooraf’: Culture Club

Pps-activiteiten #Innovatie beroepspraktijk #Mkb #Creatieve Industrie #Artikel

Matthijs ten Berge zet zijn ervaring als voormalig directeur van Amsterdam Creative Industries Network in voor Culture Club, een nieuwe pps die alumni in de kunst- en cultuursector ondersteunt bij het starten van hun eigen beroepspraktijk.

Wat is de gedachte achter Culture Club?
“Een relatief groot percentage van de mensen die de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten verlaten, gaat aan de slag als freelancer, maar niet iedereen vindt makkelijk zijn weg. Culture Club geeft jaarlijks een groep nieuwe kunstenaars en ontwerpers die een eigen bedrijf willen starten, gedurende minimaal een jaar een werk- en ontmoetingsplek en een podium op het Marineterrein in Amsterdam. Op dit terrein gaat de komende jaren veel gebeuren op het gebied van educatie, innovatie en kunst en cultuur. Voorwaarde voor deelname is dat deze nieuwe makers over hun eigen discipline heen kijken en samen willen werken. Onze deelnemers komen in contact met elkaar en met de vele mkb’ers en kennisinstellingen die al op het Marineterrein zitten. Dat geeft hen een kans om zichzelf een plek te verwerven; alleen of samen, commercieel of in een meer culturele setting.”

Wat speelt er in de kunst- en cultuursector als het gaat om human capital?
“De sector wordt gekenmerkt door heel hybride samenwerkingsvormen. Vaste dienstverbanden zijn er nauwelijks; er is een grote flexibele schil van mensen die steeds opnieuw op zoek gaan naar manieren om een periode te kunnen samenwerken. Afgestudeerden uit de nieuwe aanwas komen terecht bij kleine bedrijven, mensen uit kleine bedrijven gaan aan de slag binnen onderwijs en onderzoek. Formeel zijn er grenzen tussen bedrijven en kennisinstellingen in de sector, maar in de praktijk is het fluïde.”

Jij hebt veel ervaring met het opzetten van publiek-private samenwerking. Wat maakt een pps voor mkb’ers aantrekkelijk?
“Betrokkenheid zonder directe verplichtingen vooraf. Geen grote contracten of budgetten, gewoon met een klein beetje geld iets proberen. En de verzekering dat je als mkb’er langdurig betrokken kunt zijn zonder dat je constant tijd of output moet leveren. Dat je bij de club hoort en kunt aansluiten op momenten dat het opportuun is.”

Culture Club is een nieuwe pps. Hoe geef je die gezicht?
“In veel sectoren is het een goed idee een 'industry leader' te werven, een vertegenwoordiger van een grote partij, zodat anderen denken: oké, als dat bedrijf meedoet, kunnen we het wel vertrouwen. Bij kunst en cultuur kan dit ook één persoon zijn, een van de artistieke groten, de top notch-creatievelingen of kunstenaars met een enorm track record.”

Moet je veel investeren in accountmanagement om een nieuwe pps van de grond te krijgen?
“Het opzetten van werkrelaties vraagt veel aandacht, maar je hebt er geen groot team voor nodig. De belangrijkste voorwaarde is dat je goed in de smiezen hebt waar ieders welbegrepen eigen belang ligt. Je hebt een paar mensen nodig die het leuk vinden om daar achter te komen, die er lol in hebben om mensen aan elkaar te verbinden en te zorgen dat ieders belang gediend wordt. Dat is geen rocket science, maar het is verbazingwekkend hoe vaak het als rocket science wordt gezien.”

Wat is het geheim voor een succesvolle pps in de kunstsector?
“Omdat je in zo'n genetwerkte vorm aan het samenwerken bent, zit je in een constante storm van toffe ideeën. De ene na de andere kans komt voorbij. De kunst is om dan niet je richting te verliezen. Daar heb je een eigen aanbod voor nodig. Tegelijkertijd denk ik dat je ook vrije ruimte moet inbouwen om te kunnen blijven innoveren en de pps gezond en relevant te houden.”

Tip
“Maak je organisatie niet te ingewikkeld. Kijk hoe de echte wereld in elkaar zit en zorg dat je die realiteit ook in de pps behoudt.”

Dit portret is onderdeel van een reeks portretten van publiek private samenwerkingen (pps) die koploper zijn in het bereiken van én bovendien meerwaarde bieden voor mkb-bedrijven. Het mkb is de groeimotor van de Nederlandse economie. Van de ruim 10.000 partners van pps is 80% mkb. Tegelijkertijd werkt het overgrote deel ervan (96%) nog helemaal niet samen met het onderwijs. Dat is een gemiste kans, omdat door samen te werken zoveel - letterlijke en figuurlijke - winst valt te behalen. Deze kleine(re) bedrijven moeten het juist hebben van samenwerking om hun personeelsbestand up to date te houden en nieuw talent aan trekken en te behouden. Of bijvoorbeeld te profiteren van innovaties op het gebied van duurzaamheid en digitalisering. Want als klein bedrijf kun je dat niet allemaal zelf organiseren. Daarom werkt Katapult in 2020 en 2021, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, aan het actiever betrekken van mkb-bedrijven bij een voor hen relevante pps. Om als pps te leren hoe je het mkb het beste kunt bereiken en bedienen hebben we de koplopers naar hun ervaringen gevraagd.